Devlet çeşitli alanlarda attığı adımlarla giderlerini azaltmak için çalışma yaparken günlük alışkanlıklara yansıyacak Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) cazip hale getirilmesinden bisiklet ve ikinci el eşya kullanımının artırılmasına kadar vatandaşların alışkanlıklarını teşvik yoluyla da yurt içi tasarruflara katkı sağlamayı hedefliyor.
AA muhabirinin “2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı”ndan derlediği bilgiye göre, plan döneminde yurt içi tasarrufların artırılması ve artan tasarrufların öncelikli sektörler ve üretken alanlardaki yatırımların finansmanına yönlendirilmesi amacıyla çeşitli adımlar atılacak.
Bu kapsamda, BES’in daha cazip hale getirilerek fon tutarı ve katılımcı sayısı artırılacak. Otomotik Katılım Sistemi işveren katkısını içerecek şekilde geliştirilecek, fon çeşitliliği sağlanacak ve tamamlayıcı emeklilik sistemi oluşturulacak. Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES’e katılımlarını ve sistemde kalmalarını teşvik edici uygulamalar hayata geçirilecek.
“Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları” arasında bulunan “sorumlu üretim ve tüketim davranışlarının toplumda yaygınlaştırılmasının özendirilmesi” için de çalışma yapılacak.
Sorumlu tüketimin unsurları arasında yer alan enerji ve su tasarrufu, atığı azaltma gibi davranışlara öncelik verilecek. Dayanıklı ve sürdürülebilir ürün kullanımı, geri dönüşüm öncelikler arasında yer alacak. Özellikle ikinci el ürün satın alma, tamir etme gibi yaklaşımlar özendirilecek. Yürüyüş, bisiklet ve toplu taşıma kullanımını artırmaya yönelik tüketim davranışlarının yaygınlaştırılması için çeşitli çalışmalar yapılması ve bu yolla diğer araçlara yönelik giderlerin azaltılması öngörülüyor.
Eylem planı geliyor
“Konut ve inşaat”, “gıda”, “tarım ve balıkçılık”, “tüketici ürünleri imalatı”, “turizm”, “otomotiv”, “plastik” ve “tekstil” sektörlerini kapsayan “Ulusal Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim Eylem Planı” da hazırlanacak. Mahalli idarelerce hazırlanan planlar dahilinde kentlerde, özellikle yeni yerleşim yerlerinde bisiklet yollarının planlanması ve hayata geçirilmesi sağlanacak.
“Gıdanı Koru Kampanyası” ve “Gıda Kayıpları ve İsrafının Önlenmesi, Azaltılması ve Yönetimine İlişkin Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planı” çerçevesinde gıda kayıp ve israfının azaltılması için tüketici bilincinin artırılmasına yönelik projeler uygulanacak. Gıda israfının azaltılmasına yönelik mevzuat da hazırlanacak.
“Sürdürülebilirlik” müfredata girecek
Sürdürülebilir üretim ve tüketim davranışlarının kazandırılmasına yönelik konulara okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimin yanı sıra yükseköğretim müfredatında da yer verilmesi planlanıyor. Kamu kurumları ile özel sektör bünyesindeki programlara da sürdürülebilirlik konusu dahil edilecek.
“Sıfır Atık Projesi” kapsamında eğitim verilen kişi sayısı 21 milyona ulaştırılacak.
Kaynakların verimli kullanımını sağlamak üzere döngüsel ekonomiye geçiş çerçevesinde sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıpları hayata geçirilecek.
Sürdürülebilir tüketim ve üretime ilişkin mevcut en iyi çevresel uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak. Tüm atıkların insan sağlığına ve çevreye olan zararlı etkilerinin en aza indirilebilmesi için havaya, suya ve toprağa salımına ilişkin gerekli tedbirler alınacak. En iyi tekniklerle endüstriyel emisyonların yönetimi için ikincil mevzuat hazırlanacak.
Deniz çöplerine sebep olan atıkların kaynağında önlenmesi ve mevcut deniz çöplerinin zararının engellenmesi amacıyla da faaliyetlerde bulunulacak.
“Çevre Etiketi” sistemi yaygınlaştırılacak, çevre dostu ürün ve hizmetlerin rekabet gücü artırılacak. 15 ürün ve hizmet grubunda çevre etiketi kriteri geliştirilecek.
Bu çalışmalarda Hazine ve Maliye başta olmak üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Çevre ve Şehircilik, Milli Eğitim, Sanayi ve Teknoloji, Tarım ve Orman, Ticaret, Ulaştırma ve Altyapı bakanlıklarının yanı sıra ilgili kurum ve kuruluşlar, belediyeler ve sivil toplum örgütlerinin işbirliği hedefleniyor.